نسخه چاپي      ارسال به ديگران

زمین صنعتی از سرمایه‌ گذار نماها گرفته شد

گفت‌وگو با دكتر علي رسوليان

چندی پیش بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود از وضعیت اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی ایران در سال‌ جاری میلادی به ۲.۱ درصد خواهد رسید. اما این رشد نشأت گرفته از کدام بخش خواهد بود؟

کارشناسان و فعالان اقتصادی، رشد اقتصادی ایران (با وجود تحریم و کرونا) را مربوط به صنعت و تولید می‌دانند و می‌گویند از روزی که واردات محدود شد، صنعت جان گرفته و خیلی از فعالان اقتصادی به سرمایه ‌گذاری در حوزه تولید دل بستند و خوشبینی بین سرمایه‌ گذاران ایجاد شده است. در صنایع کوچک نیز نشانه‌های رشد سرمایه ‌گذاری نمایان شده است و سال گذشته این بخش در جذب سرمایه‌ گذاران رکورد زده است. در این باره با علی رسولیان ـ معاون وزير صنعت، معدن و تجارت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ايران ـ گفت‌و‌گویی انجام دادیم که در ادامه می‌آید:

• روند تقاضا برای سرمایه‌ گذاری در شهرک‌های صنعتی چگونه است؟ و آیا فعالان اقتصادی علاقه‌مند به سرمایه‌ گذاری صنعتی هستند؟

آینده سرمایه‌ گذاری صنعتی به‌صورت مستقیم با شاخص‌های کلان اقتصادی وابسته است. اگر تمام شرایط به جهت تأمین منابع مالی و زیرساخت صنعتی برای سرمایه ‌گذاران فراهم باشد، اما شاخص‌های اقتصادی مناسب نباشد، سرمایه‌ گذاری صنعتی صورت نمی‌گیرد.

سال گذشته، نسبت به سال قبل از آن، میزان تقاضا برای دریافت زمین در شهرک‌های صنعتی به بیش از 5 هزار هکتار رسید، که این عدد رشد صددرصدی را نشان می‌دهد. در سال‌ جاری نسبت به سال گذشته تقاضا برای دریافت زمین زیاد است، اما هنوز اعداد و ارقام سال گذشته به‌دست نیامده است. این امر نشان می‌دهد که تقاضا برای سرمایه ‌گذاری در شهرک‌های صنعتی وجود دارد.

با هدف پوشش تقاضاهای جدید و ساماندهی در واگذاری زمین به سرمایه‌ گذاران، بازپس‌گیری زمین‌های راکد با جدیت آغاز شده است. در بازپس‌گیری زمین‌های راکد شهرک‌های صنعتی و سپردن آن به اهل صنعت، از تمام توان خود استفاده می‌کنیم؛ بر این اساس اگر زمین فعال نشده باشد، سختگیری‌هایی اعمال خواهد شد تا سرمایه ‌گذار فعالیت خود را انجام دهد و اگر فرد با هدف کسب سود تنها زمین را نگه داشته باشد، زمین از وی پس گرفته می‌شود. بدین جهت اجازه نمی‌دهیم برخی‌ها با هدف کسب سود نسبت به خرید و فروش زمین در شهرک‌های صنعتی اقدام کنند. امسال 506 هکتار زمین شهرک‌های صنعتی (زمین‌هایی که فعالیت صنعتی در آن صورت نگرفت) با همان قیمتی که خریداری شده بود، پس گرفته شد و این امر به شدت به کسانی که می‌خواستند فرصت طلبی کنند، زیان وارد کرد.

خوشبختانه تقاضا برای سرمایه ‌گذاری در شهرک‌های صنعتی بسیار خوب بوده و تمام تلاش ما این است که این روند با بسته‌های تشویقی برای ماه‌های آتی حفظ و تقویت شود. در راستای افزایش سرمایه‌ گذاری صنایع کوچک باید گفت که اواخر سال 1399، مجموع واحدهایی که در مرحله نصب ماشین ‌آلات بودند، به 3 هزار و 200 واحد می‌رسید و اکنون این عدد به 4 هزار و 217 واحد رسیده است. خوشبختانه سرمایه ‌گذاران و فعالان اقتصادی نسبت به فعال‌ سازی زمین خود درحال برنامه‌ریزی هستند و این امر اتفاق بسیار مثبتی است. امیدوارم با اصلاح شاخص‌های اقتصادی، درخواست برای سرمایه‌ گذاری به‌خصوص در صنایع کوچک که بسیار اشتغالزا است، بیشتر شود؛ در مقطع فعلی هم آمارها نشان از بهبود سرمایه ‌گذاری است.

• برای تسهیل در شرایط سرمایه‌ گذاری صنایع کوچک، چه راهکارهایی وجود دارد و آیا این امر از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال می‌شود؟

برای کاهش بروکراسی‌ها و تسهیل شرایط سرمایه ‌گذاری، بسته‌های متعددی درنظر گرفته شده است. در گذشته این گونه بود که سرمایه‌ گذار برای شروع فعالیت باید از سازمان‌های مختلف (به‌عنوان مثال، محیط‌ زیست) مجوز می‌گرفت و این امر به شدت زمان بر بود؛ این درحالی است که "زمان" برای سرمایه ‌گذار اهمیت به‌سزایی دارد. اکنون فعالان اقتصادی، مجوزها را در طول یک روز دریافت می‌کنند و در این میان زمین هم به سرعت به سرمایه ‌گذار واگذار می‌شود و فعال اقتصادی می‌تواند فعالیت خود را شروع کند. البته بروکراسی‌هایی هم در این بخش وجود دارد که اکنون برای حذف موانع و افزایش سرعت درحال برنامه‌ ریزی هستیم؛ قطعاً این امر از طریق الکترونیکی کردن فرآیند‌ها محقق می‌شود.

برای کاهش بروکراسی‌ها، وزرات صنعت، معدن و تجارت به‌دنبال پیاده ‌سازی طرح حکمرانی هوشمند است. در این طرح یکپارچه، تمام سامانه‌ها در یک سامانه خواهد آمد تا سرمایه ‌گذار با سرعت بیشتری بتواند فرآیندهای اخذ مجوز را دنبال کند. قطعاً این امر می‌تواند منجر به افزایش رغبت سرمایه‌ گذاران برای سرمایه ‌گذاری شود.

در گذشته قبل از اعطای پروانه بهره ‌برداری، مشوق به سرمایه ‌گذاران داده می‌شد، ولی در رویکرد جدید، نحوه پرداخت تسهیلات و مشوق به سرمایه ‌گذاران تغییر کرده است، به‌ گونه‌ای که بعد از پروانه بهره برداری، 30 درصد تحفیف بابت حق بهره‌ برداری از زمین، به سرمایه ‌گذار داده می‌شود. این امر یکی از مشوق‌های مناسب در راستای توسعه سرمایه‌ گذاری است؛ چنین اتفاقی باعث می‌شود که سرمایه‌ گذاران برای بهره ‌برداری از واحد صنعتی خود، انگیزه بیشتری داشته باشند. در حقیقت سیاست دولت این است که در راستای کمک به سرمایه ‌گذاران چنین تخفیف‌هایی را ارائه کند.

• سامانه حکمراني هوشمند در چه قالبی خواهد بود و سرمایه ‌گذاران چه استفاده‌هایی از آن می‌توانند بکنند؟

همه اقدامات مربوط به فرآیند سرمایه گذاری، در این سامانه هوشمند پیاده ‌سازی خواهد شد. با آغاز به کار این سامانه، سرمایه ‌گذاران صنایع کوچک نیاز به مراجعه حضوری ندارند. از طرفی اطلاعات مربوط به سرمایه ‌گذاری شفاف می‌شود و دیگر اطلاعات در انحصار یک سازمان و مجموعه نیست.

• نحوه واگذاری زمین به سرمایه ‌گذاران چه تغییراتی خواهد داشت؟

وزارت صنعت، معدن و تجارت درحال انجام آمایش استان‌هاست؛ بدین جهت نحوه واگذاری زمین هر استان مطابق با شرایطی خواهد بود که آن استان دارد. به ‌عنوان مثال، برای مجموعه‌های دانش بنیان شرایط ویژه‌ای درنظر گرفته شده است؛ به این گروه 10 درصد تخفیف، زمین خوب و بدون مزایده و اقساط بلند مدت حق بهره برداري داده می‌شود. در آمایش استان‌ها، موضوع جانمایی واحدهای صنعتی نیز بررسی خواهد شد؛ شاید این نتیجه حاصل شد که واحدهای صنعتی برای تولید کالای خود به شهرک صنعتی استان دیگر بروند. بر این اساس در واگذاری‌های جدید زمین، موضوع آمایش استان مد نظر قرار می‌گیرد. در این میان، برای ایجاد شهرک‌های صنعتی جدید درحال مطالعه و برنامه‌ ریزی هستیم.

• شهرک صنعتی جدیدی ایجاد خواهد شد؟

متناسب با تقاضای سرمایه‌ گذاران، شهرک‌های صنعتی فعلی توسعه پیدا می‌کند، یا این‌که شهرک جدید صنعتی ایجاد خواهد شد. از نظر تعداد شهرک صنعتی وضعیت خوبی داریم و در راستای محرومیت زدایی، 500 شهرک صنعتی در نواحی محروم ایجاد شده است. در استان‌های محروم، تخفیف‌های بیشتری داده می‌شود و بسته‌های تشویقی مناسبی وجود دارد.

• احیاء واحدهای صنعتی راکد و نیمه راکد در دولت سیزدهم چگونه پیگیری می‌شود؟

از ابتدای امسال تا کنون بیش از 830 واحد غیرفعال به چرخه تولید بازگردانده شده‌اند؛ این واحدها بر اساس طرح پایش واحدهای صنعتی استان‌ها احیاء شدند. طبق عارضه‌ یابی صورت گرفته، 10 درصد مشکلات واحدهای صنعتی، تأمین منابع مالی و 16 درصد تأمین ماشین‌ آلات و مواد اولیه بوده است. پایش واحدهای تولیدی راکد شهرک‌های صنعتی کشور در راستای دستور رئیس جمهوری بوده است و به‌زودی گزارش آن نهایی می‌شود. قرار است این واحدها برای رونق دوباره در اختیار سرمایه ‌گذاران متقاضی قرار گیرد. 48 هزار و 119 واحد صنعتی در 832 شهرک و ناحیه صنعتی مشغول به فعالیت هستند؛ لذا باید برنامه ‌ریزی‌ها به گونه‌ای باشد که به سمت حل مشکلات، جذب سرمایه‌ گذاران جدید و افزایش میزان اشتغال حرکت کنیم. در حال حاضر شهرک‌ها و نواحی صنعتی به‌صورت مستقیم منجر به اشتغال بیش از 961 هزار نفر و غیرمستقیم 3 میلیون نفر شده است. دولت سیزدهم با جدیت درحال احیاء واحدهای صنعتی راکد و نیمه راکد است.

• روزنامه ايران، شماره 7755، 3 آبان 1400

تاريخ: 1400/08/03  | ساعت: ٠٨:٣٠ | شناسه: ١٥٤٤٢ | تعداد نمايش: 822